​Як можна ацаніць першыя вынікі збору подпісаў? Што пераважае ў беларусаў — апатыя альбо надзея на перамены? Колькі чалавек з тых, хто запісаўся ў ініцыятыўныя групы, рэальна займаюцца зборам подпісаў?

Цыганкоў: Якія вашы першыя ўражаньні ад этапу збору подпісаў? Як можна гэтую кампанію параўнаць зь нейкімі іншымі? Ці апраўдаліся вашы чаканьні — як наконт актыўнасьці людзей, так і наконт працы вашых паплечнікаў?

Дзьмітрыеў: Я б сказаў, што людзі крок за крокам раскачваюцца. Кожны дзень яны больш актыўна ставяць подпісы, я так разумею, што яны пачынаюць абмяркоўваць гэта паміж сабой. Шчыра скажу, мы чакалі большай апатыі, асабліва ў рэгіёнах. Але людзі падпісваюцца і жадаюць нам посьпеху.

Цыганкоў: Андрэй Дзьмітрыеў, колькі чалавек з вашай ініцыятыўнай групы, якая складае амаль 2 тысячы чалавек, рэальна зьбірае подпісы?

Дзьмітрыеў: Тут у нас даволі просты падлік. Каля 500 чалавек удзельнічае вельмі актыўна. Астатняя большасьць зьбярэ ад 2 да 4 падпісных аркушаў, пераважна знаёмых, жыхароў пад’езду. І мы ўдзячныя за такую падтрымку, мы на гэта і разьлічвалі. Мы спадзяёмся, што сытуацыя разгойдаецца і людзі будуць актыўней ставіць подпісы, — але і пакуль усё ідзе нармальна. Сытуацыя матывуе людзей.

Цыганкоў: Многія апазыцыйна і дэмакратычна настроеныя людзі выступаюць за байкот выбараў. Ці падыходзяць такія людзі да вашых пікетаў, ці пачынаюць вылучаць свае аргумэнты?

Дзьмітрыеў: Такое бывае ў Менску, але гэта вельмі рэдка, адзінкі людзей. Збольшага людзі падыходзяць зь іншымі настроямі — нават калі яны ня вераць у перамогу над Лукашэнкам, але сур’ёзна ставяцца да свайго выбару. Таму тут вельмі істотны падзел паміж тым, што мы бачым у інтэрнэце, і тым, што чуем на вуліцы ў размовах зь людзьмі.

Трэба сысьці з Фэйсбуку і працаваць зь людзьмі, пераконваючы іх, што краіне патрэбныя перамены. А байкот ці ўдзел — гэта ня так істотна

Я б параўнаў палітыку зь бегам. Ты бяжыш да сваёй мэты, а табе заўсёды крычаць у сьпіну. Апладзіраваць будуць толькі на фінішы. Маё перакананьне — ня важна, за што вы выступаеце, за байкот ці ўдзел, але ідзіце і размаўляйце зь людзьмі. Трэба сысьці з Фэйсбуку і працаваць зь людзьмі, пераконваючы іх, што краіне патрэбныя перамены. А байкот ці ўдзел — гэта ня так істотна.

Цыганкоў: У адной зь мінулых перадач «Экспэртыза Свабоды» Аляксандар Старыкевіч адзначыў, што камандзе Караткевіч будзе прасьцей за іншых сабраць подпісы, паколькі ўжо была кампанія «Народны рэфэрэндум» — і цяпер ёсьць база дадзеных людзей, гатовых падпісацца за дэмакратычных кандыдатаў. Ці пачалі вы ўжо хадзіць па гэтых адрасах?

Дзьмітрыеў: Першае, што даў «Народны рэфэрэндум», — сябры нашай каманды ведаюць, як правільна гэта рабіць, як размаўляць зь людзьмі. Другое — так, мы ўжо пайшлі па гэтых адрасах і вельмі задаволеныя вынікамі. Людзі задаволеныя, што іх не забылі, што іхні подпіс ня зьнік, што гэтая тэма працягваецца. Для іх важна, што мы працягваем рабіць сваю справу, і яны нас збольшага з задавальненьнем падтрымліваюць.

Віталь Цыганкоў, Радыё "Свабода"

#рэферэндум